SIK SORULAN SORULAR

Marka nedir?

Marka, bir işletmenin mal ve/veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal ve/veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dahil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayımlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işarettir.

Kimler Marka müracaatı yapabilir?

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları (ticari faaliyeti bulunan şahıs ve tüzel kişiler)
Paris Sözleşmesi'ne üye olan ülkelerin vatandaşları.

Marka tescilinin avantajları nelerdir?

Marka tescili sahibine, ilgili markanın tescil kapsamındaki mal ve hizmetler için marka sahibinin izni dışındaki her türlü kullanımını engelleme hakkı verir.

Marka sahibi markayı bizzat kendi kullanabileceği gibi başkalarına da marka kullanım izinleri verebilir.

Markanın marka sahibinin izni dışında kullanımına karşı 556 Sayılı KHK'de önemli yaptırımlar getirilmiştir

Marka tescil başvurusu ne kadar sürede sonuçlanır, başvurudan sonraki süreç nasıldır?

Marka tescil işlemleri ortalama 12 ayda sonuçlanmaktadır. TPE tarafından eksiksiz alınan marka başvuruları veri giriş, mal ve hizmetlerin kodlanması, arama ve inceleme aşamalarından sonra ret için herhangi bir neden bulunmaması halinde üç ay süre ile Resmi Marka Bültenin ‘de yayınlanır. Yayına herhangi bir itiraz gelmemesi halinde başvuru sahibinden tescil için gerekli noksan evraklar talep edilir ve noksan evrakların süresi içerisinde giderilmesi halinde Marka Tescil Belgesi düzenlenerek başvuru sahibine gönderilir.

Başvurunun ilk incelenmesi sırasında ya da yayına itiraz üzerine başvurunun kısmen veya tamamen reddedilmesi halinde başvuru sahibinin iki aylık süre içerisinde Enstitü kararlarına itiraz etmek hakkı vardır. İtiraz üzerine Enstitü kararları yeniden incelenir ve yeni kararlar başvuru sahibine postayla bildirilir. Başvurulara itiraz gelmesi halinde başvuru değerlendirme ve marka tescil süreleri bir yılı aşabilmektedir.

Marka koruma süreleri ne kadardır?

Enstitü tarafından tescil edilen markalar başvuru tarihinden itibaren 10 yıl süre ile korunur. 10'ar yıllık sürelerle yenilemek suretiyle koruma süresini sınırsız olarak uzatmak mümkündür.

Marka yenileme başvurusu ne zaman yapılmalıdır?

Marka yenileme başvuruları, korumanın sona erdiği ayın son gününden 6 ay önce başlar ve korumanın sona erdiği ayın son günü sona erer. Cezalı yenileme ücreti ödemek şartıyla, bu sürenin sona ermesinden sonraki 6 ay içerisinde de marka yenileme talebinde bulunulabilir. Bu süre içerisinde yenilenmeyen markalar hükümden düşer.

Marka kullanımı zorunlu mudur?

Evet. Markanın, tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde, haklı bir neden olmadan kullanılmaması veya bu Kullanıma beş yıllık bir süre için kesintisiz ara verilmesi halinde, marka mahkeme kararı ile iptal edilir

Hangi durumlarda marka kullanılmış kabul edilir?

Aşağıda belirtilen durumlar markayı kullanma kabul edilir.
Tescilli markanın ayırt edici karakterini değiştirmeden markanın farklı unsurlarla kullanılması,
Markanın yalnız ihracat amacıyla mal ya da ambalajlarında kullanılması,
Markanın, marka sahibinin izni ile kullanılması,
Markayı taşıyan malın ithalatı

Rüçhan hakkı nedir?

Paris Sözleşmesine taraf ülkelerden birinde daha önceden marka tescil başvurusunda bulunanlar bu başvuru tarihinden itibaren altı ay içerisinde Türkiye'de de aynı marka için başvuruda bulunurlarsa önceki markaya dayalı olarak Türkiye'de rüçhan hakkından yararlanabilirler. Bu durumda, Türkiye'de yapılan bu başvuru, kendisinden önce fakat rüçhan hakkında esas teşkil eden ülkedeki başvurudan sonraki başvuruların önüne geçer. Tescil başvurusunda bulunulan markanın, son altı ay içerisinde, tescil kapsamındaki ürünler üzerine konularak, Türkiye'de veya Paris Sözleşmesine taraf bir ülkede açılan milli veya milletlerarası sergilerde teşhir edilmesi halinde bu teşhire dayalı olarak da rüçhan talebinde bulunulabilir.

Madrid Sistemi Nedir? TPE'de tescil ettirdiğim marka bütün dünyada koruma sağlar mı?

Markaların Uluslararası Tesciline İlişkin Madrid Sistemi, tek bir başvuru ile sisteme taraf toplam 79 ülke ve Avrupa Topluluklarında başvuru yapma imkanı sağlayan bir sistemdir. Sistem Madrid Anlaşması ve Madrid Protokolünden oluşmaktadır. Türkiye sadece Madrid Protokolüne taraf olduğu için Türk Patent Enstitüsü aracılığıyla yapılan uluslararası marka tescil başvurularında Protokole taraf olan ülkeler için tescil talebinde bulunulabilir. Madrid Sistemine taraf ülkelerin güncel listesi için www.wipo.int adresini ziyaret edebilirsiniz.

Madrid Protokolü çerçevesinde elde edilen bir uluslararası marka tescili bütün dünyada geçerli bir koruma mı sağlar?

Hayır. Madrid Protokolü çerçevesinde elde edilen bir uluslararası tescil sadece başvuru sırasında belirlenen ve yapılan inceleme sonucu marka tescili kabul edilen ülkelerde koruma sağlar.

Madrid Protokolü çerçevesinde bir uluslararası başvuru yapabilmek için TPE'de ulusal marka başvurusunda bulunmak zorunlu mudur?

TPE aracılığıyla Madrid Protokolü çerçevesinde uluslararası marka başvurusunda bulunmak için Türkiye'de tescilli ya da başvuru halinde bir markanızın bulunması zorunludur. TPE'de kayıtlı başvuru halinde ya da tescilli markası bulunmayanlar yeni bir marka ulusal başvurusu yaparak bu başvuruyla aynı anda uluslararası marka başvurusunda bulunabilirler.

Madrid Protokolü çerçevesinde yapılacak uluslararası başvurunun bu başvuruya dayanak oluşturan ulusal başvuru/tescille uyumlu olması zorunlu mudur?

Evet. Madrid Protokolü çerçevesinde uluslararası marka başvurusunun, marka sahibi, marka örneği, mal ve hizmetler açısından esas başvuru/tescille uyumlu olması zorunludur. Uluslararası başvuruda tescili talep edilen mal ve hizmetler esas markanın mal ve hizmet listesinden daha dar kapsamlı olabilir ancak daha geniş kapsamlı olamaz.

Uluslararası başvuruların koruma süresi ne zaman başlar?

Madrid Protokolü çerçevesinde yapılan uluslararası başvuruların koruma süresi, başvurunun WIPO'ya 2 ay içerisinde gönderilmesi halinde, başvurunun ulusal ofis (TPE) tarafından alındığı tarihten itibaren başlar. Başvuru ulusal ofis tarafından alındığı tarihten itibaren iki aydan daha sonra gönderilirse koruma süresi başvurunun WIPO tarafından alındığı tarihte başlar. Ulusal ofis tarafından iki ay içerisinde gönderilebilmesi için başvurunun usulüne uygun ve eksiksiz yapılmış olması gerekmektedir.

Uluslararası başvuruların tescil süresi nedir?

Uluslararası bir marka başvurusunun, WIPO tarafından belirlenen ülkelere bildirim tarihinden itibaren, ülkelerin tercihine göre en çok 12 veya 18 aylık süreler içerisinde sonuçlandırılması gerekmektedir.

Uluslararası başvurulara ilişkin olarak belirlenen ülkeler tarafından tescil belgesi veriliyor mu?

Hayır. Uluslararası başvurulara ilişkin olarak belirlenen ülkeler tarafından herhangi bir tescil belgesi verilmemektedir. Belirlenen 12 veya 18 aylık süreler içerisinde ret kararı bildirilmeyen başvurular bu ülkelerde tescil edilmiş kabul edilir. Ret kararlarının bildirilmesi zorunludur ancak olumlu kararların bildirilmesi zorunlu değildir. Bununla birlikte bazı ülkeler olumlu (yayın, tescil vb.) kararlarını da bildirmektedir.

Madrid Sisteminde "Bağımlılık Prensibi (Central Attack)" nedir?

Madrid sistemi çerçevesinde elde edilen uluslararası tesciller 5 yıl süreyle esas başvuruya/tescile bağımlıdır. Bu beş yıllık süre içerisinde esas başvurunun/tescilin reddedilmesi, iptali, hükümsüz kılınması gibi işlemler uluslararası başvuruya da aynen yansıtılır.

Coğrafi İşaret Nedir?

Sınai mülkiyet hakları kapsamında olan coğrafi işaretler menşe ve mahreç işaretleri olarak iki grupta anılırlar. Bir ürünün menşei olan yöre, alan veya bölge adı menşe adı olarak anılır. Bu şekilde anılabilmesi için ürünün, Coğrafi sınırları belirlenmiş bir yöre, alan, bölge veya çok özel durumlarda ülkeden kaynaklanan bir ürün olması; Tüm veya esas nitelik veya özellikleri bu yöre, alan veya bölgeye özgü doğa ve beşeri unsurlardan kaynaklanan bir ürün olması; Üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinin tümüyle bu yöre, alan veya bölge sınırları içinde yapılan bir ürün olması, şartlarının birlikte karşılanması gerekir. Bu tür ürünlere örnek olarak Çerkez peyniri, Trabzon tereyağı, Bozcaada şarabı, Van otlu peyniri verilebilir. Bu ürünlerin nitelikleri, kalitesi, ünü ve diğer özellikleri belirli bir coğrafi yerin doğa ve beşeri unsurlarından kaynaklanan özellikler taşır ve bu ürünler bu özellikleri ile ün kazanmışlardır. Menşe adını taşıyacak ürünler ait oldukları coğrafi bölgenin dışında üretilemezler. Çünkü ürün, niteliklerini ancak ait olduğu yöre içinde üretildiği takdirde kazanabilir.

Coğrafi İşaret Olarak Tescil Edilemeyecek İşaretler Nelerdir?

Coğrafi işaret tanımına uymayan adlar ve işaretler,

Ürünlerin öz adı olmuş adlar ve işaretler,

Ürünün gerçek kaynağı konusunda halkı yanıltabilecek olan bitki türleri, hayvan soyları veya benzer adlar,

Kamu düzeni ve genel ahlaka aykırı işaretler,

Paris Sözleşmesi ve Dünya Ticaret Örgütü'nü kuran Anlaşmaya üye ülkelerde korunmayan veya koruması sona ermiş veya kullanılmayan adlar ve işaretler.

Coğrafi İşaret Hakkına Tecavüz Halleri ve Uygulanacak Cezalar Nelerdir?

Coğrafi İşaret Hakkına Tecavüz Halleri ilgili KHK'da belirtildiği gibi aynen şunlardır: Tescil edilmiş coğrafi işaretler, bunların kullanım hakkına sahip olmayan üçüncü kişiler tarafından aşağıda yazılı biçimde kullanımları coğrafi işaret hakkına tecavüz sayılır.

Tescilli adın ününden herhangi bir biçimde yarar sağlayacak kullanımlar veya tescil kapsamındaki ürünleri andıran ya da çağrıştırabilen ürünlerle ilgili olarak tescilli adın dolaylı veya dolaysız olarak ticari amaçlı kullanımı,

Sözcük olarak gerçek coğrafi yeri ifade etmekle birlikte halkta haksız biçimde ürünün başka yer kaynaklı olduğu izlenimini bırakan kullanımı veya korunan adın tercümesinin kullanımı veya 'stilinde', 'tarzında', 'tipinde' 'türünde', 'yöntemiyle', 'orada üretildiği biçimde' veya benzeri diğer açıklama veya terimlerle birlikte kullanımı,

Bir Ülkede Tescil Edilen Coğrafi İşaretin Tüm Dünyada Geçerli Olacağı Düşüncesi Kamuoyunda Yaygındır. Bu Doğru Mudur?

Hayır. Türkiye'de tescil edilen coğrafi işaretler sadece Türkiye sınırları içinde geçerlidir. Paris Sözleşmesi'ne göre himayesi istenilen her ülke de ayrı müracaatta bulunulması gereklidir.

Patent nedir? Buluş nedir?

Bir buluş için buluş sahibine devlet tarafından verilen bir patent, buluş sahibinin izni olmadan başkalarının buluşu üretmesini, kullanmasını veya satmasını belirli bir süre boyunca engelleme hakkı vermektedir. Patentli bir buluş; alınıp, satılabilen, kiraya verilebilen diğer mallar gibi buluş sahibinin mülkiyeti haline gelir. Patentler alındıkları ülkeler için hak sahipliği doğurur. Türkiye’de alınmış bir patent, sadece Türkiye içinde hak sağlamaktadır ve patentli ürünleri başkalarının Türkiye'ye ithal etmesi durumunda, hak sahibine ithali durdurma hakkı verir.

Buluş ise tarım dahil sanayideki teknik bir problemin çözümü olarak tanımlanır.

Patent ve faydalı model arasındaki farklar nelerdir?

Faydalı Model, kimyasal maddeler ve usuller hariç patente konu olabilecek teknik gelişmeye sahip bütün ürünler için verilebilir. Yurt içinde özellikle KOBİ'lerimiz ve geliştirmiş oldukları yeni ürünler için daha az maliyetle koruma elde etmek isteyen buluş sahipleri için tavsiye edilebilecek bir sistemdir. Buluşu için Patent ya da faydalı model başvuru sistemlerinden hangisinin seçileceğine başvuru sahibi kendisi karar verir. Faydalı model başvurusu için dikkat edilecek en önemli husus, yeni olmayan ürünler için başvuru yapılmaması gerektiğidir. Yeni olmayan ürünler için başvuru yapılıp faydalı model belgesi alınsa dahi, ürünün yeni olmadığının üçüncü kişilerce ispatlanabilmesi durumunda, mahkeme yolu ile belgenin iptali söz konusudur.

Buluşumu Enstitüye başvurmadan önce noterden tasdik ettirdim. Yasal bir koruma elde etmiş olur muyum?

Hayır. Noterden tasdik ettirilmiş buluşa dair bir açıklamanın patent hakkı sağlaması mümkün değildir. Buluşlara patent koruma hakkı sağlayan ülkemizdeki tek yetkili kuruluş Türk Patent Enstitüsüdür.

Buluşumu patent ile korumanın avantajları nedir?

Patenti olan ya da olmayan bir buluş için üretim yapılabilir. Ancak, patentli bir buluş, buluş sahibinin izni olmadan başkaları tarafından üretilemez, satılamaz, ihracatı- ithalatı yapılamaz. Patentli bir ürün hakkında başvuru sahibinden izin alınmadan yapılan faaliyetler için cezai yaptırımlar vardır.

Patent aşağıda belirtilen avantajları sağlar;

Özel haklar - Patentler, sadece patent sahibine özel olan, başvuru tarihinden itibaren 20 yıl boyunca buluşun kullanımı, üretilmesi ve satılması ile ilgili haklar sağlar.

Pazarda güçlü yer - Elde edilen bu özel haklarla, başkalarının buluşunuzu ticari anlamda kullanmasını engelleyebilir, rekabet gücünüzü artırarak pazarda ön sıralarda yer alan bir konuma erişebilirsiniz.

Yatırımların kâra dönüşmesi - Gelişmiş ürünler üretmek için ciddi miktarda zaman ve para yatırımı yapılmaktadır. Patent koruması ile sağlanan özel haklar şemsiyesi altında, yatırımlarınız için yapılan harcamalarınızı kara dönüştürebilirsiniz. Buluş için lisans ve devir anlaşması yapabilme fırsatı - Buluşunuzu kendiniz üretmek istemiyorsanız, başka bir firmayla lisans ya da devir anlaşması yaparak gelir elde edebilirsiniz.

Şirketiniz için pozitif imaj - Patent sayınızın çok olması, iş ortaklarınız ve yatırımcılar açısından, firmanızın yüksek seviyede uzmanlığa sahip olduğu ve teknolojik kapasitesinin bir göstergesi olarak algılanacak ve şirketinizin Pazar değerinin yükselmesini sağlayacaktır.

Yazılımlara patent alınabiliyor mu?

Bilgisayar programları, 551 sayılı KHK'nın 6.c) Maddesi uyarınca, buluş niteliğinde olmadığı için patent verilemeyecek konular arasında belirtilmektedir. Doğrudan bilgisayar üzerinde çalıştırılan yazılımlar için patent verilmemektedir. Ancak bir makine ile birlikte kullanımı ile doğurduğu sonuçlar, ileri bir teknik etki sağlıyorsa, bilgisayar programı ile birlikte çalışan makine için patent alınması mümkündür. (Örneğin X ışınları (Röntgen ışınları) için doz ayarını otomatik olarak yapan bilgisayar programı, fiziksel bir makine ile birlikte çalışmaktadır.)

Başvurum ne kadar sürede sonuçlanır, başvurudan sonraki süreç nasıldır?

Başvurunuz Enstitüye alındıktan sonra, en fazla 1 ay içinde, başvurunun alındığı ve başvurunuzda şekli eksiklik olup olmadığına dair bir yazı tarafınıza gönderilir. Daha sonraki işlemler tarafınıza yazılı olarak bildirilir. Patent veya faydalı modele ilişkin koruma tarihi, başvuru tarihinden itibaren başlar. Belge alımına ilişkin standart süreler yoktur, süreç içinde gelişen durumlara göre süreler değişebilmektedir.

Yıllık ücretler ne zaman ödenir? Ödenmezse ne olur?

Yıllık ücretler, Enstitünün bildirimine gerek olmaksızın patentin koruma süresi boyunca her yıl vadesinde (başvuru tarihine tekabül eden ay ve günde ) peşin olarak Enstitünün hesabına ödenmeli ve banka dekontu aslı Enstitü ‘ye gönderilmelidir.

Yıllık ücretlerin, belirtilen vadede ödenmemesi halinde, bu ücretler, ücret listesinde belirtilen ek bir ücretin ilavesi ile vadeyi takip eden altı ay içinde, gecikmeli olarak ödenebilir. Bu süre içinde de yıllık ücretlerin ödenmemesi halinde patent hakkı, bu ücretin son ödeme tarihi itibariyle, sona erecektir.

Patent maliyetlerini karşılamak için Enstitünün herhangi bir desteği var mı?

Enstitümüz patent başvurularının desteklenmesi amacıyla TÜBİTAK ile işbirliğine gitmiştir. TÜBİTAK teşvikleri ile ilgili ayrıntılı bilgi Türk Patent Enstitüsü sitemizde bulunmaktadır.

Patent koruma süreleri ne kadardır?

ncelemeli patent 20 yıl, İncelemesiz patent 7 yıl, Faydalı Model 10 yıl koruma sağlar.

Patenti kullanım zorunluluğu nedir?

Patent sahibi buluşunu, patentin verildiğinin Resmi Patent Bülteni'nde ilan edildiği tarihten itibaren 3 yıl içinde kullanmak zorundadır (551 Sayılı KHK'nın M.96). Kullanımın değerlendirilmesinde pazar şartları göz önünde bulundurulur. Objektif nitelik taşıyan ruhsatlandırma, standartlara uygunluk, değişik alanlarda yeni uygulamaların yapılmasına ihtiyaç duyulmaması gibi teknik, ekonomik veya hukuki sebepler patentin kullanılamamasının haklı sebepleri olarak kabul edilir. Patent konusu buluşun kullanılmasını engelleyecek nitelikte kabul edilen bu sebepler, patent sahibinin kontrolü ve iradesi dışındaki sebeplerdir. Patentin kullanılamamasının haklı sebeplerine ilişkin bilgi ve belgeler, patent sahibi tarafından patentin verildiğine ilişkin ilanın ilgili bültende yayımlandığı tarihten itibaren üç yıl içinde Enstitü’ ye verilir ve Patent Siciline kaydedilir. Buluşun kullanıldığını kanıtlayacak resmi nitelikli kullanım belgesi, patentin kullanıldığı hakkındaki beyanı kapsamalı ve ticaret veya sanayi odaları, konu ile ilgili diğer meslek kuruluşları veya ilgili başka kurumlarca onaylanmalıdır. İthalat halinde, ithalat belgesi kullanım belgesi yerine geçer. Kullanım belgesinde; patentin tarihi, numarası, buluş başlığı, kullanımın başladığı tarih, beyanda bulunanın adı, adresi, imzası ve tanzim tarihi bulunmalıdır. Kullanım belgesi ve ithalat belgesinin Patent Siciline kayıt edilebilmesi için ücret listesinde belirtilen ücret ödenmelidir.

Rüçhan hakkı nedir?

Eğer buluşun birden fazla ülkede korunması istenirse, ilk patent başvurusunun herhangi bir ülkede yapılması tarihinden itibaren 12 aylık bir süre içinde aynı buluş için başka bir ülkede başvuru yapma konusunda bir haktan yararlanılabilir, buna rüçhan hakkı denir. Rüçhan hakkı öncelik hakkı anlamına gelir. İlk defa başvuru yapacaklar için rüçhan hakkı söz konusu değildir. Daha önce yapılmış başvurular için rüçhan(öncelik) hakkı söz konusudur. Bir başvuru sahibinin herhangi bir ülkede yaptığı başvurunun tarihi ile bu başvurusuna dayanarak daha sonra yaptığı başvurunun tarihi arasında üçüncü kişilerce buluş konusuna benzer bir konu için patent başvurusu yapılırsa, o başvuru karşıt doküman olarak gösterilemez.

Başvuru sahibi, yararlanmak istediği rüçhan hakkını başvuru ile birlikte veya başvuru tarihinden itibaren iki ay içinde talep eder. Bununla ilgili rüçhan hakkı belgesini, patent başvurusu tarihinden itibaren üç ay içerisinde vermediği takdirde rüçhan hakkından yararlanma talebi yapılmamış sayılır.

Yabancı ülkelerde patent verilmesi için yapılan bir başvurunun farklı ülkelerde yapılmış olmasına bakılmaksızın birden çok rüçhan hakkı talebinde bulunulabilir.

Patent aldığımda, bütün dünyada koruma elde etmiş olur muyum?

Buluşların patent ile korunması her ülkede geçerli olan ulusal yasalar çerçevesinde sağlanmaktadır. Yani bir buluşun patent ile korunması için, korunma istenen her ülkede tek tek patent başvurusunun yapılması zorunludur. Dünya Patenti veya Uluslararası Patent gibi bir hedef olmakla birlikte bu hedefe henüz ulaşılamamıştır. Ancak çok sayıda ülkede başvuru yapabilmeyi sağlayan ve işlemleri standartlaştırıp kolaylaştıran uluslararası anlaşmalar bulunmaktadır. PCT (Patent İşbirliği Anlaşması) Dünya üzerindeki çoğu ülkeyi, EPC(Avrupa Patent Sözleşmesi) Avrupa sathında otuzun üzerinde ülkede patent koruması elde etmeye yönelik kolaylaştırılmış düzenlemeler getiren sistemlerdir.

Patentli bir ürünün izinsiz kullanılması durumunda ne tür cezalar verilmektedir?

Patent veya Faydalı Model Haklarının Korunması Hakkında KHK'nin 73/A maddesinde, patent veya faydalı model hakları konusundaki ihlal ve tecavüz hallerine ilişkin suçlar üç ayrı grupta toplanmış ve her biri için ayrı cezai hükümler getirilmiştir.

Patent veya faydalı model hakkı sahibi olarak belirtilmesi gereken kimlik bildiriminin gerçeğe aykırı olarak yapılması;

Patent veya faydalı model koruması olan bir eşya veya ambalajı üzerine konulmuş, patent veya faydalı model koruması olduğunu belirten işaretin, yetkisi olmadan kaldırılması;

Bir kişinin kendisini haksız olarak patent/faydalı model başvurusu veya patent/faydalı model hakkı sahibi olarak göstermesi durumları tanımlanmış ve bu durumda suçlular hakkında bir yıldan iki yıla kadar hapis cezasına veya ondörtmilyar liradan yirmiyedimilyar liraya kadar ağır para cezasına veya her ikisine,

Patentlene bilirlik kriterleri nelerdir? Hangi buluşlar patent ile korunabilir?

Patentle korunacak buluşlarda aranan kriterler şunlardır;

Yenilik, başvuru yapılmadan önce başkaları tarafından yazılı, sözlü ya da uygulanarak açıklanmamış olmak anlamında mutlak yeniliktir.

Tekniğin bilinen durumunun aşılması kriteri ise "konuda uzman bir kişinin kolayca düşünüp uygulamaya koyamayacağı" nitelik anlamındadır.

Sanayiye uygulanabilirlik, buluşun tümüyle kuramsal olmak yerine pratiğe uygulanabilir özellik taşıması demektir.

Bu üç kriteri taşıyan buluşlar patent ile korunurlar.

Patent verilemeyecek konular ve buluşlar var mıdır?

Aşağıda sayılanlar buluş niteliğinde olmadıkları için patent kapsamı dışında kalır ve bunlar için koruma talep edilmesi halinde patent verilmez.

Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları;
Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar;
Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar, bilgisayar yazılımları;
Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller.
İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleri.
Bendindeki hüküm bu usullerin herhangi birinde kullanılan terkip ve maddeler ile bunların üretim usullerine uygulanmaz.

Aşağıda belirtilen buluşlar patent verilerek korunmaz:

Bendindeki hüküm bu usullerin herhangi birinde kullanılan terkip ve maddeler ile bunların üretim usullerine uygulanmaz.

Konusu kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar.

Bitki veya hayvan türleri veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki veya hayvan yetiştirilmesi usulleri.

Türkiye'de kaç çeşit patent sistemi vardır?

Türkiye'de biri incelemesiz; diğeri incelemeli olmak üzere iki çeşit patent sistemi vardır. İncelemesiz sistemde, ülkemizde mali kaynakları kısıtlı olan buluş sahiplerine süratli, ancak süresi nispeten kısıtlı, 7 yıllık bir koruma sağlanmaktadır. İncelemeli sistemde işlemler daha uzun sürmekte, ancak incelemeli patent, başvurusunun patentlene bilirlik kriterlerine sahip olup olmadığını gösteren bir inceleme raporuna dayanarak verildiği için daha sağlam ve daha uzun bir koruma elde edilmektedir. İncelemesiz patent, gerekli şartlar yerine getirilmek ve incelenmek şartıyla incelemeli patente dönüştürülebilmektedir. Patent ile aynı nitelikte hakları ve korumayı sağlayan faydalı modelin ise koruma süresi 10 yıldır. Faydalı model sisteminde araştırma ve inceleme işlemleri bulunmamaktadır.

Patent hakkının sona ermesinin sebepleri nelerdir?

Patent hakkı;
Koruma süresinin dolması;
Koruma süresinin dolması;
Yıllık ücretlerin ve ek ücretlerin öngörülen sürelerde ödenmemesi;
Sebeplerinden birinin gerçekleşmesi ile sona erer.

Endüstriyel Tasarım Koruması Nedir?

Bilgisayar programları ve yarı iletkenlerin topografyaları hariç olmak üzere, endüstriyel yolla veya elle üretilen herhangi bir nesnenin yansıra bileşik bir sistem veya bunu oluşturan parçaları, setler, takımlar, ambalajlar gibi nesneleri, birden çok nesnenin veya sunuşun bir arada algılanabilen bileşimleri, grafik sembolleri ve tipo grafik karakterleri içine alan ürün yelpazesinde yer alan ürünlerin kendilerinin veya bir parçasının yenilik ve ayırt edici niteliğe sahip olmak şartıyla dış görünümlerinin koruma kapsamı altına alınmasıdır. Başvuru sahibi, tasarımı veya tasarımın uygulandığı ürünün tescilini 4 defa yenilemek suretiyle 25 yıla kadar üretme hakkına sahip olacaktır.

Endüstriyel Tasarım Olarak Tescil Edilemeyecek Tasarımlar Nelerdir?

Aşağıda belirtilen koruma şartlarını karşılamayan tasarımların tescili kesinleşmeyecektir.

Yeni ve ayırt edici niteliğe sahip tasarımlar belge verilerek korunur. Bileşik bir ürünün bir parçası ile ilgili tasarımın kendi yeni ise ve ayırt edici bir niteliğe sahipse ayrıca korumadan yararlanır.

Bir tasarımın aynısı, başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorlarsa aynı kabul edilir. Kamuya sunma, sergileme, satış gibi yollarla piyasaya sürme, kullanma, tarif, yayım tanıtım veya benzer amaçlı faaliyetleri kapsar. Üçüncü şahıslara yapılan ve açıkça veya zımmen gizlilik niteliği taşıdığı anlaşılan açıklamalar kamuya sunmanın kapsamı dışındadır.

Bir tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olması, bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile 554 sayılı K.H.K.. 'nın yedinci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen herhangi bir tasarımın böyle bir kullanıcıda yarattığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık olması anlamındadır.

Herhangi bir tasarımın ayırt edici nitelik açısından kıyaslandığı diğer bir tasarımın;

Başvuru veya rüçhan tarihinde Türkiye'de veya dünyada herhangi bir yerde piyasaya sunulmuş olması veya Enstitü tarafından tescilli bir tasarım olarak yayınlanmış ve ayırt edici nitelik açısından değerlendirilen tasarımın başvuru veya rüçhan tarihinde henüz koruma süresini doldurmamış olması, gerekir. Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, birbirleri ile kıyaslanan tasarımların ilke olarak farklılıklarından çok ortak özelliklerinin değerlendirilmesine ağırlık verilir ve tasarımcının tasarımı geliştirme açısından ne kadar seçenek özgürlüğüne sahip olduğu göz önüne alınır

Tasarım Hakkı Talep Edenle Tasarımcı Arasındaki Fark Nedir?

Gerçek veya tüzel kişiler tasarım hakkı talebinde bulunabilirler. Tasarım hakkı sahibi; tescile konu olan tasarımı veya tasarımın uygulandığı ürünü üreten, piyasaya sunan, satan, sözleşme yapmak için icapta bulunan, ticari amaçlı kullanandır. Tasarımcı ise; tasarımı gerçekleştiren kişidir. Ekip çalışması sonunda ortaya çıkan tasarımlarda tasarımcıların isimlerinin tek tek belirtilmesi gerekmektedir. Tasarım hakkı talep edenle tasarımcının farklı olması durumunda aradaki ilişki başvuru sırasında beyan edilmelidir.

Tescilsiz Endüstriyel Tasarım Kullanımının Sakıncaları Nelerdir?

Endüstriyel Tasarımların Tesciline İlişkin Kararname çıkana kadar daha önce TTK. Haksız Rekabet Hükümlerine ve Genel Hükümlere göre korunan tescilsiz tasarımlar, yine aynı şekilde korunur. Ancak tescilsiz kullanım 554 sayılı KHK'nin sağladığı hakları veremez. Bunların arasında yer alan en önemli hususlar tescilin sağladığı ispat kolaylığı ve ihlal halinde yaptırımların ağırlığıdır.

Endüstriyel Tasarım Hakkına Tecavüz Halleri Nelerdir?

Aşağıda yazılı fiiller tasarım hakkına tecavüz sayılır:

Tasarım hakkı sahibinin izni olmaksızın tasarımın aynını veya belirgin bir şekilde benzerini yapmak, üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme akdi için icabda bulunmak, kullanmak, ithal etmek ve bu amaçlarla depolama, elde bulundurmak.

Tasarım belgesi sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devir etmek,

Yukarıda bahsedilen fiillere iştirak veya yardım veya bunları teşvik etmek veya hangi şekil ve şartlarda olursa olsun bu fiillerin yapılmasını kolaylaştırmak,

Kendisinde bulunan ve haksız olarak üretilen veya ticaret alanına çıkarılan eşyanın nereden alındığını veya nasıl sağlandığını bildirmekten kaçınmak.

Gasp.

Tasarım başvurusu bu konudaki Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 üncü maddesine göre yayımlandığı takdirde, başvuru sahibi, tasarıma vaki tecavüzlerden dolayı hukuk ve ceza davası açmaya yetkilidir. Tecavüz eden, başvurudan veya kapsamından haberdar edilmiş ise, başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmaz. Tecavüz edenin kötü niyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa, yayından önce de tecavüzün varlığı kabul edilir. Koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, eylemi tecavüz olmaktan çıkarmaz. Tescil işaretleri kusurun değerlendirilmesi sırasında dikkate alınır.

Endüstriyel Tasarım Haklarına İlişkin İhlaller ve Tecavüzler Konusunda Hangi Suçlar Tanımlanmakta ve Hangi Cezalar Öngörülmektedir?

4128 sayılı Kanunun 3.maddesi ile 554 sayılı KHK'ye eklenen 48/A maddesinde belirtildiği üzere:

Tasarım hakkı sahibi olarak belirtilmesi gereken kimlik bildirimini gerçeğe aykırı olarak yapanlar veya tasarım koruması olan bir eşya veya ambalajı üzerine konulmuş, tasarım koruması olduğunu belirten işareti, yetkisi olmadan kaldıranlar veya kendisini haksız olarak tasarım başvurusu veya tasarım hakkı sahibi olarak gösterenler hakkında bir yıldan iki yıla kadar hapis. üç yüz milyon liradan altı yüz milyon liraya kadar para cezasına,

Hak ve alakası olmadığını veya tasarruf yetkisi bulunmadığını bilmesi gerektiği halde, tasarım hakkının korunmasına ilişkin mevzuatın devir ve intikal, rehin ve haciz ile ilgili maddelerinde yazılı haklardan birini veya bu hakla ilgili lisansı, başkasına devreden, veren, rehineden, bu haklar üzerinde herhangi bir tasarrufta bulunanlar ile korunan bir tasarım hakkının sahibi olmadığı veya koruma süresinin bittiği veya tasarım hakkının hükümsüzlüğü veya tasarım korunmasından doğan hakkının sona ermesi durumlarında, kendisinin veya başkasının imal ettiği veya satışa çıkardığı eşyaya veya ambalajlarına veya ticari evrakına veya ilanlarına, hukuken korunan bir tasarımın hakkı ile ilgili olduğu kanısını uyandıracak şekilde, işaretler koyanlar veya bu amaçla yazılı ve görsel basındaki ilan ve reklamlarda, bu tarzda yazı, işaret veya ifadeleri kullananlar hakkında, iki yıldan üç yıla kadar hapis ve altıyüzmilyon liradan bir milyar liraya kadar para cezasına,

Bir Ülkede Tescil Edilen Endüstriyel Tasarımın Tüm Dünyada Geçerli Olacağı Düşüncesi Kamuoyunda Yaygındır? Bu Doğru Mudur?

Bir ülkede tescil edilen Endüstriyel Tasarımın tüm dünyada geçerli olacağı düşüncesi tamamen yanlıştır. Türkiye'de başvurusu yapılan ve tescil edilen bir tasarım sadece Türkiye sınırları içinde söz konusu kanunun getirdiği koruma hakkından yararlanır. Bu nedenle, ayrıca koruması istenilen her ülkede, o ülkenin mevzuatına göre başvuruda bulunularak tescil ettirme imkânı vardır. Lahey anlaşmasına katılım sonucunda Endüstriyel Tasarımların Uluslararası Tescilinin WIPO aracılığıyla yapılması sonucunda birden fazla ülkede tek bir ücretle, tek bir büro vasıtasıyla koruma sağlanabilecektir.

Üzerinde Sınai Mülkiyet Hakları Bulunan Bir Üründe Küçük Değişiklikler Yapılırsa Endüstriyel Tasarım Tescili Olabilir mi?

Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkında 554 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin ikinci bölümünde yer alan koruma şartlarına haiz tasarımlar tescil edilebilir. Bu bakımdan bir tasarımın tescil edilebilmesi için yenilik kriterini taşıması ve ayırt edici nitelikte olması gerekir. Bir tasarımın aynısı, başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Ancak sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa yenilik ve ayırt edicilik kriterleri açısından değerlendirilerek tescil talebi geri çevrilebilir.

Endüstriyel Tasarımın İtibarı Zarara Uğrarsa, Endüstriyel Tasarım Sahibi Tazminat İsteyebilir mi?

Tasarımdan doğan hakları tecavüze uğrayan tasarım hakkı sahibi, mahkemeden tecavüzün giderilmesini, maddi ve manevi zararın tazminini talep edebilir. Tasarımdan doğan haklara tecavüz eden tarafından tasarımın kötü şekilde üretimi veya uygun olmayan bir tarzda piyasaya sürülmesi sonucunda tasarımın itibarı zarara uğrarsa, tasarım hakkı sahibi bu nedenle ayrıca tazminat isteyebilir.